De kattendoorn is een kleine struik die een hoogte van maximaal 60 centimeter kan bereiken. Hij bloeit met witte, roodwitte of roze bloemen. De kattendoorn is, zoals zijn naam al doet vermoeden, in het bezit van een vervaarlijke doorn.
De Griekse wetenschapper Pedanius Dioscorides (40 – 60 nCr) schreef in zijn vijfdelig standaardwerk over plantaardige geneeskunde 'De Materia Medica', onder andere, ook over kattendoorn. Hij meende dat de wortel de urineproductie verhoogt, nierstenen en niergruis voorkomt en etterende zweren kan genezen. Bovendien zou het werkzaam zijn tegen blaasontstekingen, galstenen, geelzucht, reuma en jicht. Zijn ideeën zijn tot ver na de Middeleeuwen in zwang gebleven. De vraag is dus of men eeuwenlang heeft geloofd in de waandenkbeelden van een ouwe gekke Griek of dat die oude Griekse wetenschapper het mogelijk toch bij het rechte eind heeft gehad.
Kattendoorn bevat een aantal werkzame stoffen, zoals essentiële oliën, ononine, onodine, pterocarpan, spinonine en wat looistoffen.
Onderzoek heeft uitgewezen dat een extract van kattendoorn een behoorlijke werking bleek te hebben tegen de schimmels Aspergillus flavus, Fusarium moniliforme en Candida albicans. De onderzoekers moesten ook tot de conclusie komen dat de werking bijna net zo goed was als die van een antibioticum. En dat is goed nieuws omdat door te uitbundig voorschrijvende artsen en direnartsen steeds meer bactieriestammen resistent worden tegen verschillende soorten antibiotica en men ondertussen koortsachtig op zoek is naar vervangende middelen. Een ander onderzoek leek bewijzen op te leveren dat kattendoorn een effect heeft dat vergelijkbaar was met de pijnstillende werking van aspirine, terwijl het middel tegelijkertijd geen schadelijke effecten op de lever had.
De conclusie is dus gerechtvaardigd dat die oude Grieken in veel gevallen gelijk hadden met hun inzichten over de mogelijke werking van kattendoorn.
